Жоспар: Читать полностью »
Болашақ аудармашыларға кеңес
Хаттамалық ұжымдық жиындардың ортақ сұрақтары
Келісім шартқа қол қою салтанаты
Келісім шартқа қол қою салтанатын өткізуге берілетін кеңестер
Қонақтарды жайғастыру
Стөл басында қалай өзіңді сыпайы, ұстамды, бірақ сол мезетте ыңғайлы ұстауға болады
Киім және бұйым ол халықаралық өмірдің хаттамалық жақтары
Қабылдаулар және оның түрлері жайында бір-екі ауыз
Негізгі әдебиеттер
Қосымша әдебиеттер
Тіл ғылымы, Филология
Хаттама және аударма. Болашақ аудармашыларға кеңес
Аудармашының кәсіби этикасы
Аудармашы мамандығын әртістің мамандығндай.Бірақ оған қарамастан,әр мамандықтын өз ерекшелігі болады.Әртістін міндеті кеиіпкердің обрызына кіріп,кейіпкердің іс — қимылын салып,көрермендерге әсер ету. Ал аудармашы керсінше, аударып жатқан адамның образына ешбір қатысы болмау керек.
Аудармашының басты мақсаты, мәтінің аудармасын дұрыс жеткізу, ол қандайда бір жест, дауысының екпіні арқылы тындаушыларда эмоция туғызуға құқұғы жоқ.Ал бұндай жағдай болса, оған мәтінің мағынасы себеп болу керек, сіздің көмегініз емес. Аудармашының дауысы және іс- қимылы аударып жатқан адамның эмоциясына тәуелді болмау керек.
Читать полностью »
Сөз аудармасы
Сөздік ұйқастық Читать полностью »
Интернационалды және псевдоинтернационалды лексика
Сөз тіркесінің аудармасы
Көп мүшелі атрибутивті топтар
Фразеологиялық бірліктер
Суреттеу аудармасы
Сөз тіркесінің ауысуы
Сөйлем мүшелерінің ауысуы
Контестік ауыстырулардың құрылуы
Аударма ережелері
Аударатын адам танымайтын мәтінді алады, кейде оған мәтінмен танысуға бірнеше минут беріледі. Кейін ол дауыстап оны аударады.
Қиындайтын жағдай туғызатын фактілері(бұрыс фактісі):
-тең сөйлеу қарқыны мен ритм сақтауын қажет етеді, артық үзілісті жасамау, қайталаулар мен түзеулерді қолданбау, әсіресе, «мөңіреуді»;
Читать полностью »
Ауызша, жазбаша аудармалар кезеңдеріндегі айырмашылығы
Ауызша және жазбаша аударма арасында уақыт басты рөл атқарады. Жазба аудармасында аударма үрдісі қатаң қарқындық шектеулермен шектелмеген. Аудармашы кез келген уақытта аударманы тоқтата алады, аударылған бөлімшеге қайта орала алады, аударманың әр бөліміне ойлануға қосалқы уақыт жұмсай алады, сөздіктер мен сұрау анықтамаларға жүгіне алады және мамандардан көмек, кеңес ала алады және т.б. Бұл күрделі аудармалы проблемаларды шешуге мүмкіндік жасайды, кез келген әдеби және ақпарат мәтіннің аудармасын табысты шешуге мүмкіндік береді. Жазба аудармасына деңгейдің эквивалентісі қажет. Ал ауызша аудармасында аудармашаның іс-әрекеті шешен сөзінің жылдамдығымен, қатаң тәртіппен сақталады немесе ол тоқтағаннан кейін оратормен біруақытта аударма беруін қажет етеді.
Читать полностью »
Парақтан аудару
Түпнұсқаны қабылдаудың және аударма мәтінін құраудың жазбаша немесе ауызша нысаны жазбаша және ауызша аудармаға сәйкес болады, алайда олардың әрқайсысында бір жағдайларда басқа бір аударманың кейбір элементтері қолданылуы мүмкін. Жазбаша аудармашы түпнұсқа мәтінін магниттік лентаға жазылған күйінде алуға немесе өзінің аудармасын машинсткаға не диктофонға жазғызуы мүмкін. Қандай жағдайда болмасын аударма жазбаша болып қала береді, өйткені түпнұсқа және аударма мәтіндері жазылған күйлерінде сақталады, оларды көп рет қарастыруға, салыстыруға және Рецепторға бергенге дейін аудармаға қажетті түзетулер енгізуге болады.
Читать полностью »
Ауызша және жазбаша аудару арасындағы айырмашылықтар
Көркем аудармада түпнұсқаның көркем әдебиеттің белгілі бір жанрына жататындығына байланысты аударманың түр ішіндегі бөлімдері болады. Бұндай аударманың түр ішіндегі бөлімдері қатарына поэзия, пьесса, сатирикалық шығармалардың, әдеби прозаның, ән сөздерінің аудармалары жатады. Шығарма аудармасының мына немесе ана жанр санатына жатқызылуы шартты сипатта және бұл жанрдың өзіндік ерекшелігі аударманың нәтижесіне қаншалықты әсер ететініне байланысты болады.
«Ақпараттық аударма» деп оқырманға шығармашылық-эстетикалық әсер ету емес, негізгі функциясы қандай да бір мәліметтерді хабарлау болып табылатын мәтіндерді аудару аталады. Мұндай мәтіндерге ғылыми, іскерлік, қоғамдық-саяси, тұрмыстық және басқа сипаттағы барлық материалдар жатады.
Читать полностью »