ЭТНОМӘДЕНИЕТ ҚҰНДЫЛЫҚТАРЫ – ОТАНСҮЙГІШТІК ҚАСИЕТТЕРДІ ҚАЛЫПТАСТЫРУ ҚҰРАЛЫ

Адамзат тарихының беттерін ақтара отырып, әлем құрлықтарында өмір кешкен халықтар, ғасырлар бойы тәуелсіздік үшін күресіп келгенін білеміз.   Еліміздің дербес, толық қанды ел, егеменді мемлекет болуы, халқымыздың ертеден бергі еркіндік үшін, туған жері – Отаны үшін күресінің жемісі. Бүгінгі таңдағы еліміздің әлемдік өркениет шеңберінде өз орны мен статусын алуға ұмтылысы заңды құбылыс. Өйткені, әр елдің, халықтың өзіндік болмысына тән мақсат – мұраты бар. Мұрат – алға жетелейтін, болашақтан қол бұлғап шақыратын, халықтың арманы, мақсаты. Ал мақсат немесе мұрат – ол, болашақта қол жеткізуге жетелейтін қоғамдық-рухани сананың көрсеткіші —  идеал.

Осы тұрғыдан, Қазақстан халқының мұраты: еркін халық болу; өзгелермен терезесі тең мемлекет болу; өз ішінде береке-бірлік пен ынтымақ орнаған халық болу. Бұл мұратты жүзеге асырудың негізгі шарты – әрбір Қазақстан азаматының қатардағы қоғам мүшесі деңгейінен мемлекеттің саналы әрі белсенді азаматы әрі өз Отанының, халқының нағыз патриоты дәрежесіне көтерілуі.

Читать полностью »

Айша бибі кесенесі – ХІІ ғасырда салынған сәулет өнері ескерткіші. Жамбыл облысы Жамбыл ауданы Айша бибі ауылында орналасқан.

Айша бибі – тарихтан белгілі Қараханның әйелі. Күмбезді сол Қарахан салдырған. Бірақ кесенені салдырған сәулетші туралы нақты дерек жоқ. Пішіні шаршыланып біткен, ауданы – 7,6 х 7,6 м, бұрыштар бағана-тіреулер арқылы көтерілген. Кесене ортасында 3 х 1,4 м құлпытас орнатылған. Батыс жақ қабырға мен бағаналар оюлы ұсақ плиткалармен қапталған. Қабырғаның ортасында сүйір аркалы текше жасалған. Текше бетінің қабырғаға ұласар тұсы шағын бағаналармен сәнделген.

Читать полностью »

Жадығаттық, яғни археологиялық қазба жұмыстары негізінде табылған жәдігерлерге жасалған ғылыми талдау бойынша, сол заттар алынған жер атауын шартты түрде белгілі бір дәуір мәдениеті деп тану үрдісі бойынша алынған ғылыми атау.

Бегазы – ерте заманнан, яғни қола дәуірінен жеткен, Бегазы тауы, Бегазы өзенінің жағасындағы обалар. Қарағанды облысындағы Ақтоғай кентінен 40 шақырымдай жерде. Белгілі энциклопедиялық білімдар ғалым Әлкей Марғұлан бастаған арнаулы жадығатшылар тобы 1947-1949 және 1952 жылдары түгел қазып зерттеген. Сол негізде атақты ғалым «Бегазы мәдениеті» деген атауды ғылымға қосты. Бұл ғылымда мойындалып, талай зерттеулерге негіз болған таным. Мұны «Бегазы – Дәндібай мәдениеті» деп те атайды. Дәндібай да жер аты.

Читать полностью »

“Этнос” гректiң – еtпоs — тайпа, халық деген сөзiнен шыққан. Ғылымда “халық” терминiнiң орнына “этнос” терминi орынды қолданыла бастады. Бұл термин этностың негiзгi тарихи түрi – “тайпа”, “ұлыс” (“народность”), “ұлт” ұғымын түгел қамтиды. Оның үстiне, “халық” сөзiнiң “бiр топ адам” (мәселен, “халық жиналды” десек) деген мағынасы бар екенi белгiлi. Сондықтан “этнос” терминiн қолдану қолайлы. Адам ұжым болып тiршiлiк етедi. Оған әлеуметтiк бiрлестiк деп те, этностық бiрлестiк деп те қарауға болады. Шындығында, әрбiр адам, бiр жағынан, белгiлi бiр қоғамның мүшесi бола отырып, сонымен бiрге ұлттың (этностың) да мүшесi болып саналады.

Читать полностью »

Дәріс мақсаты: Мәдениет ұғымы және оның мәні. «Мәдениет «ұғымының қалыптасуы тарихымен және мәдениеттің құрылымы, мәдениет морфологиясын қарастыру.  

Читать полностью »

Дәріс мақсаты: Мәдениет тілі. Адам мәдениеттің субъектісі ретінде екенін қарастыру.

Читать полностью »

Дәріс мақсаты; Мәдениеттің түрлері: өнер, дін, мораль, ғылым., құқық, саясат.

Читать полностью »