24.11.2011 
aslan
Немiстiң ғұлама ғалымы Генрих Герц Гамбургте дүниеге келген. Жеке мектепте және гимназияда оқып жүргенiнде Герц өзiнiң ойлап табуға және қол өнерiне қабiлетi бар екендiгiн танытты. Гимназяны тәмамдағаннан кейiн Герц инженер болсам деп армандайды. Бiрақ армия қатарындағы қызметiнен, инженерлiк дайындықтан өткенiне қарамастан, ол физикамен шұғылдануды жөн көрдi.
Читать полностью »
24.11.2011 aslan
Немiс ғалымы Кеплер иоганн 1571 ж. Вейль-дер-Штадта дүниеге келген. 1593 ж. Тюбиген университетiн бiтiредi.
1594-1600 ж.ж. Грацтегi жоғарғы мектепте жұмыс iстейдi. 1600 ж. Прагаға астроном Тихо Брагеге көшiп кетедi, ал 1612 ж. Линцке қоныс аударады.
Читать полностью »
17.11.2011 aslan
Мұстафа Шоқай (1889-1941) — Алаш қозғалысының қайраткері, Түркістан өлкесі халықтарының азаттық күресі жетекшілерінің бірі, публицист. Қызылорда облысының Шиелі ауданы Сұлутөбе ауылында Сыр өңірі қазақтары арасындағы беделді кісі ? Шоқайдың отбасында дүниеге келген. Шоқайдың әкесі Торғай Сыр қазақтары Ресей патшалығының қоластына кірмей тұрғанда Хиуа ханының уәлиі, ал нағашылары Хиуа хандығын орыстардан қорғауда ерекше көзге түскен әйгілі әскербасылар болған. Мұстафа Шоқай жазу-сызуды өз анасынан жасы беске толмай жатып үйренген.
Читать полностью »
10.11.2011 aslan
Ол бар-жоғы 16 жасында мектепте мұғалім болды. Ал небәрі 22 жасқа толмай жатып орта мектептің директоры, Гурьев облыстық партия комитетінің мектептер бөлімінің нұсқаушысы қызметтерін атқарды. Ұлағатты ұстаз жолын болашақ өміріне бағдаршам етіп алса-дағы, 50 жыл ғұмырын ғылымға сарп етіп келеді. Оның ғылымдағы жетістігі талайды тәнті қылды. Ол зерттеген нысандар, ашқан жаңалықтар қазақ ғылымына тыңнан кеп құйылған қазынадай болды. Филология ғылымдарының докторы, профессор, «Түркістан уәлаяты», «Дала уәлаяты» газеттерінің алғашқы зерттеушісі Бабаш (Бабанияз) Әбілқасымовтың өмір жолын біраз білген соң, «ол кісінің өзімен жүздесіп, әңгімеге тартсақ» деген ниетте болдық. Себебі көргені мен өмірден түйгені көп қазына қарттың өзі бүтіндей бір тарих, қала берді тағылым екені сөзсіз. Ғылым жолындағы өз ізденісін жалғастырып келе жатқан ғалымды күнделікті жұмыс орнынан таптық. Қағаз, қаламы – қолында. Бабаш ағамызбен әңгімеміздің басы қолындағы жазылып жатқан сиясы кеппеген жұмыс жайында басталды. Сонымен қатар біз келген сәт ағамыздың 80 жылдық мерейтойымен де тұспа-тұс екен. Ғылымға өз үлесін қосып келе жатқан Бабаш ағамызбен әңгімемізді оқырманға ұсынғанды жөн санадық.
Читать полностью »
09.11.2011 aslan
Бала кезде құлақта қалған бір әңгіме бар. Бүгінде сексеннің сегізіне шыққан әжем үнемі айтып отыратын. Ол заманның адамдары еңбекке ерте араласқан ғой. Күннің батысы, таңның атысымен санаспаған. Өйткені айналаны соғыс өрті шарпып бара жатыр еді. Ер азаматтың бәрі қару асынып кеткен. Ауылда қалғаны кәрі-құртаң мен жас бала. Бас көтерері әйелдер ғана. Тоқсанға тақаған әжемнің сөзі рас. Бірақ жылдан қателік кететінін шамалаймыз. Себебі әңгіме: «Ыбекең рекорд жасайтын жылы», деп басталады. Даңғайыр диқан әлемдік рекордты 1947 жылы жасады. Сол жылдың қорытындысымен 1948 жылы кеудесінде Еңбек Ері деген ерен атақтың жұлдызы жарқырады. Бұл уақытта біздің шал соғыстан оралып, майданға түсер алдында алған жарын туған ауылына әкеткен. Әсілі әжем айтқан оқиға соғыс жылдарының бел ортасы болса керек деп топшылаймыз. Ал біздің құлақта қалған әңгіме одан әрі былай өріледі.
Читать полностью »
07.11.2011 aslan
Әсет Найманбайұлы (1867 — 1923) — қазақтың атақты әнші — композиторы, суырыпсалма ақыны. Қарқаралы уезінің Темірші болысына қарайтын 8 ауылда ( қазіргі Қарағанды облысы, Қоңырат ауданы, «Қызыларай» колхозы ) туған. Осы маңдағы Керегетас, Қызыларай таулары мен Қаршығалы өзенінің бойы Әсеттің атамекені болған.
Читать полностью »
07.11.2011 aslan
Карл Ясперстің (1883—1969) шығармашылығын төрт кезеңін бөліп көрсетуге болады.
1. «Психиатрия кезеңі» (1913). Оның бұл кезендегі негізгі шығармасы — «Жалпы психопатология». Ясперс кітаптің психикалық құбылыстардың жіктемесін жасайды. Психологиялық түсінуге байланысты ол еркіндік турлы көп пайымдайды.
Читать полностью »
Рубрика: 
Метки: 