Халықаралық бейбітшілік пен қауіпсіздікті сақтау саласындағы аймақтық ұйымдар қызметінің құқықтық негізі болып БҰҰ Жарғысының VIII тарауы табылады. Жарғының 52-бабы 1-тармағына сәйкес, БҰҰ Жарғысы «аймақтық деңгейде бейбітшілік пен қауіпсіздікті сақтауға қатысты мәселелерді шешумен айналысатын аймақтық келісімдердің немесе органдардың қызмет етуіне жол береді», — делінген [1].

Аймақтық ұйымдардың халықаралық бейбітшілік пен тұрақтылықты сақтаудағы ролін олардың өңірлік жанжалдарды реттеу және жанжалдан кейінгі жағдайды қалпына келтіруде, қатысушы мемлекеттердің өзара тиімді ынтымақтастық жолдарын іздестіруде елеулі үлес қосып отырғандығынан байқауға болады.

Читать полностью »

Қазақстан Республикасының құнды қағаздар нарығы туралы заңдылығы Қазақстанның Конституциясына негізделген және ҚР Азаматтық кодекісінен, ҚР нормативтік құқықтық актілерден тұрады. Егер де Қазақстан Республикасы қол қойған келісімшарттарда заңда қарастырылғаннан басқа ережелер бекітілген болса, онда халықаралық келісімшарт ережелері қолданылады.

Құрылымы бойынша қаржы нарығы үш нарықтан тұрады. Сол нарықтың бірі бағалы қағаздар нарығын Қазақстанда толық қалыптастыру үшін ұлттық өндіріс пен ішкі ұлттық нарық жүйесін  қалыптастырып, тереңдету керек. Бұл жерде айрықша атап өтетін мәселе бұл саланың құқықтық базамен толық қанды қамтамасыз етілуі, қолданыстағы заңнамалардың қазіргі заман талаптарына сай жасалуы, бағалы қағаздар нарығы қатысушыларының арасындағы қатынастардың бір жүйеге келтірілуі болып табылады.

Читать полностью »

Мемлекетімізде бірегейлі өзекті мәселелердің бірі сыбайлас жемқорлық болып отыр. Сыбайлас жемқорлық тек қана Қазақстанды ғана емес, әлемнің басқа да елдерін толғантқан мәселелердің бірі.

         1979 жылы БҰҰ-ның Бас Ассамблеясы және сыбайлас жемқорлық мәселелері жөніндегі аймақаралық семинар (Гавана 1990 ж.) мынадай анықтаманы ұсынды: «Сыбайлас жемқорлық – бұл жеке адамның немесе бір топ адамдардың қызмет жағдайын өз басының мүддесіне қарай пайдалануы және мемлекеттік қызметкерлердің қызмет бабын заңсыз пайда алуға бағытталуы» [1].

Читать полностью »

Қазақстан Республикасының әрекет етуші Қылмыстық Кодексі өмірге қарсы қылмыстардың қатарында қасақаналықпен адам өлтірудің бірнеше түрін қарастырады (ҚР ҚК 96-100баптары) олардың қатарында жаңа туған сәбиді анасының өлтіруі (ҚР ҚК 97-бап), жан күйзелісі жағдайында болған адам өлтіру (98-бап), қажетті қорғаныс шегінен шығу кезінде жасалған кісі өлтіру (99-бап), қылмыс жасаған адамды ұстау үшін қажетті шаралардың шегінен шығу кезінде жасалған кісі өлтіру (100-бап).

Жоғарыда аталған қылмыс түрлерінің барлығы ҚР Қылмыстық Кодексінің Ерекше бөлімінің 1-тарауында Жеке адамға қарсы қылмыстар ретінде топтастырылған және адам өлтіру, яғни басқа адамға құқыққа қарсы қаза келтіру деп сараланатын қылмыстың ортақ құрамымен қамтылған соған сәйкес қылмыстық істердің берілген санатына қатысты қасақаналықпен адам өлтіруді тергеудің жалпы әдістемесі қолданыла алады.

Читать полностью »

Қазақ елінің тарихи  дамуын еліміздің констиуциялық  тәжірибесі айқын бейнелейді. Қазақстанның тарихында бүгінгі күнгі қолданылып  жүрген бүкіл актілердің бастаулары ретінде көрінген біршама тарихи актілерді XVI ғасырдағы «Қасым   ханның қасқа жолы» және  XVII ғасырдағы Тәуке ханның  «Жетi жарғысы» осы  тектес  біршама заң  көздерді  жатқызуға болады. Сол сияқты, Қазақстан Республикасының егеменді, тәуелсіз мемлекет ретінде дамуына 1991 жылғы «Қазақстан Республикасының тәуелсіздігі  туралы»  ҚР Конституциялық заңы, билік бөлісінің үшке бөлініп, оның бір тармағын сот саласының  иеленуі де  негіз болды. Бүгінгі  күнге  дейінгі  мемлекеттің дамуы  барысында,  әр салада заңдар, заңға тәуелді актілер және де әр саланы реттейтін нормативтік актілер сол сияқты, әр  алуан қатынастарға  қатысты   сот  актілері, яғни сот  шешімдері, ұйғрымдары, қаулылары, сот бұйрықтары шығарылғаны бар.  

Читать полностью »

     Қазақстандағы XXғ. соңы — XXIғ. басындағы болған әлеуметтік-экономикалық және саяси процесстер, еліміздің жағдайын радикалды түрде өзгертіп жіберді. Қазақстан тәуелсіздікті алғаннан бері, халықаралық-құқықтық қатынастарды динамикалық түрде дамытып, мемлекет шекарамызды бекітіп, оның заңды реттелуі, еңбек миграция процессін қарқынды түрде активизациялануына әкелді.

     Мемлекеттің миграциялық процестерге қатысты өзінің нормативтік-құқықтық базаны қалыптастыру мен жетілдіруге байланысты, ҚР Конституцияның 12-бабының 4-тармағы негізінен, 1997 жылы 12 желтоқсанда қабылданған «Халықтың көші-қоны туралы» ҚР Заңы, «Босқындардың мәртебесі туралы» 1951 жылғы 28 шілдедегі Конвенцияның және Қазақстан Республикасы 1998 жылғы 15 желтоқсанда ратификацияланған босқындардың мәртебесіне қатысты 1967 жылғы 31 қаңтардағы Хаттамада халықтың көші-қонын реттеудің құқықтық негізі қаланды.

Читать полностью »

Барлық қазақстандықтардың мүддесі үшін мемлекетіміздің жер қойнауына қатысты ұстанған саясатының бағыты аса маңызды. Мемлекеттің осы саладағы саясатын анықтау үшін жер қойнауын реттейтін заңнамаға талдау жасау жеткілікті.

1996 жылы қабылданған «Жер қойнауы және жер қойнауын пайдалану туралы» ҚР Президентінің заң күші бар жарлығы (ары қарай — Жер қойнауы туралы Заң), 1995 жылы қабылданған «Мұнай туралы» заң өз уақытында позитивтік рөлдерін атқарып, жер қойнауын барлау, өндіру, тасымалдау және өңдеуге қатысты құқықтық қатынастардың кешенінің дамуына серпін берді. Сондай-ақ, ол қатынастарға азаматтық, салық, әкімшілік, кеден, экологиялық құқықтары  құқықтық институттарының да дамуы әсерін тигізді.  Соның нәтижесінде жер қойнауын пайдалану аясын реттейтін құқықтық нормалар біртұтас әрі өзара тәуелді құқықтық жүйені түзді.

Читать полностью »