Конституция – мемлекетіміздің нышаны және басты құжаты, онда аса маңызды құндылықтар, конституциялық құрылыстың институттары мен нормалары бекітілген. Конституция елді тұрақты және қарқынды дамыту үшін негіз құрды, қоғамдық және мемлекеттік құрылыстың басты қағидаттарын бекітті, маңызды әлеуметтік-экономикалық және саяси реформалардың құқықтық іргетасын қалады. Ата Заңда жалпы адамдық идеалдар іске асырылды, іргелі демократиялық қағидаттар, адамның негізгі құқықтары мен бостандықтарының кепілдері бекітілді, адам, оның өмірі, құқықтары мен бостандықтары ең қымбат қазына болып танылды. Қазақстанның тұрақты және қарқынды дамуы елдің өңірегі және халықаралық сахнадағы беделін күшейтуге, егемендік алудан бастап халықаралық тануға және ЕЫҚҰ-да төрағалық етуге дейінгі қиын жолды енсеруге мүмкіндік берді.

Читать полностью »

Конституция латын тіліннен (constitutio) – заң, тұрақтылық деген маңынаны білдіреді.

Қазақ елінің Конституцияларының тарихына көз жүгіртсек. Қазақ Совет социалистік республикасы совет мемлекеттердің одағында болғанда халық бірінші – Сталинің (05.12.1936ж) және Л.Брежневтің кезіндегі қабылдаған 25.10.1977ж Конституциялармен өмір сүрді. Аталған Конституцияларда көрсетілген әр бір ел өз еркімен одақтан шығыуға болады, өкінішке орай ол іске аспай қалды, себебі мемлекетте егемендік болған жоқ. Мемлекетің бір негізгі белгісі ол егемндік.

1990 жылы 25 қазаңда «Қазақстан Республикасының мемлекеттік тәуелсіздігі туралы» Декларация қабылданды, ал 1991 жылы 16 желтоқсанда біз өз егемендімізді, тәуелсіздігімізді алдық. 28 қантарда 1993 жылы Қазақстан Республикасының Жоғарағы кеңесінің тоғызыншы сессиясында дербес, тәуелсіз мемлекеттің тұнғыш Конституциясы қабылданды. 1995 жылы 30 тамызда бүкіл халықтық референдумда бүгінгі азаматтарымыз өмір сұріп жатқан Қазақстан Республикасының Конституциясы қабылданды.

Читать полностью »

Өзінің 1992 жылы Дүниежүзі қазақтарының алғашқы құрылтайында сөйлеген сөзінде Елбасы Н. Назарбаев: «Қазақ халқының тарихы, кейбіреулер айтып жүргендей, кешегі қазақ хандығы шаңырақ көтерген ХV ғасырдан басталмайды. Хандықтың құрылуы бір басқа, бүгінгі қазақ халқы – сонау есте жоқ ескі замандардан-ақ тұлпарларының тұяғымен дүниені дүр сілкіндірген көне сақтардың, ежелгі ғұндардың, байырғы түріктердің ұрпағы, үлкен үйдің қара шаңырағын ата жұртта сақтап қалған халық» – деп басып айтқаны ақиқат.

Бүгінгі археологиялық қазба жұмыстарының жәдігерлері мен ғылыми-зерттеулердің нәтижелері, «Мәдени мұра» мемлекеттік бағдарламасының қол жеткізген жетістіктері қазақ халқының тарихы үш мың жылдық тұңғиықтан бастау алатынын дәлелдеді. Олай болса, біздің Даламызда қалыптасқан хақтық қатынас мәселелелерінің де тамыры тереңде.

Читать полностью »

Еліміз 70 жыл ішінде Кеңес Одағы жүргізген аяусыз қанау тек қазақ халқын сан жағынан ғана селдіретіп, өз отанында азшылыққа ұшыратып қойған жоқ,  ол отанымыздың құқықтық, демократиялық мемлекет ретінде қалыптасуымызға кері әсерін тигізді. Құқықтық мемлекет құру мен  қоғамды демократияландыру – қайшылықты, ұзақ та күрделі процесс. Бұл біздің жас мемлекетіміздің аяғынан   тұру  жолынан да жақсы байқалады. Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә.Назарбаевтың “Тарих толқынында” атты еңбегінде “Егер біз мемлекет болғымыз келсе, өзіміздің мемлекеттігімізді ұзақ уақытқа меңзеп құрғымыз келсе, онда халық руханиятының бастауларын түсінгеніміз жөн. Оған барар жол халық даналығының негізінде жатыр”, – деген сөзі бар. Республиканың конституция тарихына үңілгенде тарих тол­қы­нындағы айтылған қазақ құқы­ғының тарихында бізге аңыз бойынша жеткен Қасым мен Есім хандар­дың есімдеріне байланысты ай­ты­латын “Қасым ханның қасқа жолы”, “Есім ханның ескі жолы” және Тәуке ханның “Жеті жар­ғысы”. “Жеті жарғыға” ХVІІ ға­сыр­дағы қазақ қоғамының саяси және әлеуметтік өмір қажеттілі­гі­нен туған қаулылар еніп, қазіргі көзқараспен айтқанда дала кон­с­ти­туциясы құқығына ие болған.

Читать полностью »

Біздің еліміздің тарихында 1995 жылы 30 тамызда қабылданған Қазақстан Республикасының Конституциясы жаңа Қазақстанның іргетасын қалаған құжат ретінде бағаланатыны даусыз. Конституция мемлекеттік құрудың алғашқы кезеңдеріндегі тарихи қиын сәттерден сабақ ала отырып, жаңа мемлекет құру үшін, күрделі өзгерістерге бел шешіп кіріскен саяси басшылықтың тікелей бастамасымен бүкілхалықтық референдумда қабылданған болатын.

Бүгінгі күні, Қазақстан Республикасы Конституциясының он бес жылдық қызметіне баға бере отырып оның өз мұраттарына адал қызмет атқарып келе жатқандығын айта аламыз.

Читать полностью »

Жақында Астана қаласында, конституциялық кеңес міндеттері мен мүдделері жайлы қысқаша брифинг болып өткен еді. ҚР бас прокурорының орынбасары Конституциялық кеңес өз қаулыларын қайта қарау немесе алып тастау жөнінде бастама көтере алмайды дегеген пікірде. Бұл туралы ол бүгін Ата заңға енгізілген өзгерістерге байланысты Қазақстан Республикасының Конституциялық кеңесінің 16 нормативтік қаулысын қайта қарау, толық немесе жартылай алып тастау мәселесі талқыланған кеңесте мәлімдеді. «Конституцияның «Конституциялық кеңеснің өкілеттігі» атты бөлімінде кеңестің өкілетіліктері нақты айқындалған, ал Ата заңның 72-ші бабында Конституциялық кеңесте қаралатын мәселелерге бастама көтететін субьектілердің тізімі нақты келтірілген», — деді А. Дауылбаев.

«Егер, Конституцияның 72-ші бабына сілтеме жасайтын болсақ, Кеңестің алдына қаралатын мәселелерді қою құқығына ие субьектілердің тізімі қатаң айқындалғандықтан Ата заң Кеңесті өз бастамасы бойынша ешбір шешім қабылдай алмайтын, пассивті органға кездейсоқ айналдырмаған болса керек. Бұл тізім Конституцияда түбегейлі көрсетілген және оған кеңейтілген түсініктеме беруге болмайды», -деп санайды ол.

Читать полностью »

Жоспар

1 Кіріспе……………………………………………………………………………………………3
Ι тарау. Заңды тұлғаға жалпы құқықтық сипаттама……………………..8
1.1 Заңды тұлға ұғымы және оның белгілері………………………………….8
1.2 Заңды тұлғаны құру, қайта құру……………………………………………..10
1.3 Заңды тұлғаны тарату негіздері…………………………………………14

ΙΙ тарау. Заңды тұлғалардың жауапкершілігі……………………………….20
2.1 Коммерциялық емес ұйымдардың құрылуы және жауапкершілігі………..20
2.2 Заңды тұлғалардың жауапкершілігі……………………………………………………..26

2 Қорытынды…………………………………………………………………………………58
3 Пайдаланылған әдебиеттер…………………………………………………………60

Читать полностью »