Мақсаты: Зәр шығару жүйесінің жасқа байланысты ерекшеліктерін түсіндіру. Жеке бас гигиенасы мен киім және аяқ киім гигиенасының талаптарымен таныстыру.

Сұрақтар:

1 Бүйректің құрылысы мен атқаратын қызмтеі.

2 Терінің құрылысы мен қызметі.

3 Балалар киімі мен аяқ киіміне қойылатын гигиеналық талаптар.

Организмге түрлі қуаты бар қоректік заттар, тұздар, су кіреді де, заттардың ыдырауынан пайда болған денеге қажетсіз улы заттар денеден шығарылады. Олар өкпе, ішек, бүйрек, қан тамырлары, тері арқылы шығарылып, дене тазартылып, организмнің ішкі ортасының қалыпты тұрақтығы сақталады. Сыртқа шығару мүшелерiнiң iшiнде бүйрек ерекше орын алады. Адамның бүйрегi жұп мүше. Бүйректің қызметі қан плазмасын зиянды, қажетсіз заттардан тазартудан басталады және электролиттік қышқыл-сілтілік тепе-теңдікті үйлестіріп, реттеп отырады. Сондай-ақ, артерия қысымын және қанның мөлшерін реттеуге қатысып, эритроциттердің түзілуіне әсер етеді.

Адам тepici 3 қабаттан тұрады: эпидермис, дерма және шел қабаты. Ең қалың сыртқы қабатының қалыңдығы 1-2,5 мм. Дерма қабатының клеткалары тығыз дәнекер ұлпадан тұрады. Онда қан тамырларының капиллярлары және нерв ұштары бар. Шел қабатында тері бездері, май бездері болады.

Гигиеналық тұрғыдан қарағаңда киiм адамды сыртқы әсерлерден қорғап, денеге қажетті жағымды жағдайларды қамтамасыз етiп қана қоймай, жеңiл, еңбекте, шаруада, қозғалыста қолайлы болу керек. Киiм тiгiлетiн маталардың жылу мен ауаны өткiзгiш, ылғал сіңiру мен өткiзу, серпiмдiлiк қасиеттерi маңызды. Аяқ киім табанды тоңазудан, судан, түрлі механикалық жағымсыз әсерден, кipдeн сақтайды. Оның пiшiнi, мөлшерi аяқтың табанына сәйкес болғаны жөн. Гигиеналық тұрғыдан қарағанда аяқ киiм жеңiл, ықшам болып, ауаны жақсы өткiзiп, аяқты дұрыс желдетуге және қажеттi жылулықты сақтауына қолайлы, қозғалысқа кедергi жасамайтындай болуы тиic. Аяқ киiмнiң, әcipece жылуды сақтау және су өткiзбеу қасиеттерi ауа райына сай болғаны жөн.

Бақылау сұрақтары:

1 Бүйректік құрылымдық-қызметтік бірлігін атағы.

2 Алғашқы несептің соңғы несептен айырмашылығы қандай?

3 Терінің құрылысы мен қызметі.